بوته سرامیکی چیست؟

بوته سرامیکی در واقع مخزنی است که در آن طلا یا نقره را می‌ریزیم و سپس آن را در کوره قرار می‌دهیم تا طلا یا نقره ذوب شود. این مخزن، بوته یا به انگلیسی crucible نامیده می‌شود. بوته‌ها از جنس‌های مختلف و در سایزهای گوناگون ساخته می‌شوند. همچنین آن‌ها معمولا به شکل لیوانی یا کاسه‌ای عرضه می‌گردند.

بوته ظرفی است که در آن عناصر فلزی ذوب می‌شوند تا به اشیاء جدید ریخته شوند یا آلیاژ جدیدی ایجاد کنند. بوته‌ها به طور سنتی از مواد سرامیکی ساخته می‌شوند که می‌توانند دمای بسیار بالایی را تحمل کنند. مواد بوته شما باید همیشه نقطه ذوب بسیار بالاتری نسبت به موادی که حرارت می‌دهید داشته باشد.

تاریخچه بوته سرامیکی

اولین بوته های شناخته شده در اروپای شرقی و ایران یافت شد که قدمت آن به 6000 سال قبل از میلاد می‌رسد. فرآیند فلزکاری تقریباً همیشه با ریخته‌گری یا تغییر شکل فلزات با استفاده از بوته آغاز می‌شود و تکنیک‌های اصلی تا حد زیادی نسبت به 8000 سال گذشته بدون تغییر باقی مانده‌اند. امروزه از بوته‌های مدرن معمولاً در آزمایشگاه‌ها برای ذوب یا سوزاندن مواد شیمیایی جامد روی مشعل استفاده می‌شود.

بوته در چه جاهایی استفاده می‌شود؟

هزاران سال است که از بوته‌ها برای ساخت آلیاژها و ریخته‌گری فلزات استفاده می‌شود. برای ذوب فلز در داخل بوته، مواد را داخل آن قرار داده و حرارت می‌دهند تا به نقطه ذوب خود برسند. می‌توانید با ذوب ترکیبی از مواد با عناصر دیگر در داخل بوته، آلیاژ جدیدی بسازید. مثلاً رزگلد حاصل حرارت دادن طلا و مس است و طلای سفید ترکیبی از طلا و نقره است. ذوب آهن با کربن یا سیلیکون منجر به فولاد یا فولاد سیلیکونی می‌شود. آلیاژ نهایی حاصل اغلب استحکام و دوام بیشتری دارد.

ذوب کردن مواد نیز روشی موثر برای استفاده مجدد از مواد قراضه است. فلزات یکی از قابل بازیافت ترین مواد در جهان هستند زیرا می‌توانند به راحتی در اشیاء جدید ریخته شوند یا با آلیاژهای جدید ترکیب شوند.

انواع بوته‌ها:

بوته سرامیکی

بوته‌های سرامیکی از خاک رس پخته شده در کوره ساخته می‌شوند و در دماهای بالا پایدار هستند. بیش از 7000 سال است که از آنها در فلزکاری استفاده می‌شود. بوته‌های سرامیکی مدرن اغلب با خاک رس و گرافیت برای اطمینان از استحکام، تولید می‌شوند.

بوته گرافیتی

بوته‌های گرافیتی در درجه اول برای ریخته‌گری فلزات غیر آهنی و آهنی استفاده می‌شوند، زیرا آنها غیر واکنشی هستند و قادر به مقاومت در برابر دماهای بسیار بالا هستند.

بوته سیلیکون کارباید (SiC)

بوته‌های سیلیکون کاربید که معمولاً در آزمایشگاه‌های مدرن استفاده می‌شود، در برابر دماهای بسیار بالا مقاوم هستند و از نظر شیمیایی واکنش نشان نمی‌دهند و نتایج بدون آلودگی را ارائه می‌دهند.

بوته فولادی

بوته‌های فولادی را می‌توان برای ذوب فلزات با نقطه ذوب پایین‌تر مانند آلومینیوم و روی استفاده کرد. آنها ارزان هستند و کار کردن با آنها آسان است. با این حال، ممکن است به راحتی پوسته پوسته شوند و در نتیجه آلیاژ نهایی شما را آلوده کنند.

سطح داخلی بسیار صیقلی و مقاومت به شوک حرارتی آن بالا است. جنس بوته از سیلیس ذوب شده است.

طراحی و ساخت این محصول توسط مهندسین جوان ایرانی در کارگاه‎‌های فضا سرام انجام شده است. بیش‌ترین مورد مصرف بوته در کارگاه‌ها و آموزشگاه‌های طلا و جواهرسازی است.