جرم سیلیسی (معرفی ، انواع و راهنمای خرید)

جرم نسوز چیست؟
جرم نسوز یا دیرگداز معمولاً به مواد غیرفلزی گفته می ‌شود که قابلیت پایداری در درجه حرارت های بالا را دارند. این مواد علاوه بر حفظ خصوصیات فیزیکی و شیمیایی در دماهای بالا، در برابر نیروهای مخرب از قبیل سایش، ضربه، بار مکانیکی زیاد و حملات شیمیایی نیز مقاوم هستند.

مطرح ترین جرم های ‌نسوز شامل خاک ‌های سیلیسی، خاک‌ های اسپینل، جرم روکش تاندیش، جرم‌های آلومینایی هستند. این مواد برای نسوزکاری کوره‌ های القایی، پاتیل‌ ها، تاندیش ‌ها، ساخت بلوک ‌های کوره، تعمیرات تاندیش، پاتیل و کوره کاربرد بسیاری دارند.

خواصی که همواره از جرم های نسوز قابل انتظار است عبارتند از:

ثبات شیمیایی و مکانیکی، استحکام فشاری و خمشی بالا، خواص ترمومکانیکی مناسب، مقاومت به شوک حرارتی مطلوب، مقاومت به خوردگی و سایش مناسب و خواص رئولوژیکی و قابلیت نصب مناسب.

جرم سیلیسی چیست؟
جرم سیلیسی از مهم ترین مواد دیرگداز است که عمدۀ استفادۀ آن برای جدارۀ کوره القایی است. جرم سیلیسی با فرمول شیمیایی SiO2 یا سیلیسیم دی اکسید ، ماهیت اسیدی دارد. این جرم‌ ها عموماً مقاومت مناسبی در برابر سرباره‌ های حاوی انواع اکسید آهن‌، سیلیسیم‌، آلومینیم و کروم دارند.

ترکیب شیمیایی جرم سیلیسی غالبا از SiO2 تشکیل شده است اما ناخالصی هایی نیز دارد. جرم سیلیسی با هدایت حرارتی پایینی که دارد، بهترین دیرگداز برای ذوب چدن، فولادهای ساده کربنی و کم آلیاژ به شمار می رود. این خاک با سختی یکنواخت‌‌، مقاومت به خوردگی بالا و سرعت کم کریسیتالیزاسیون همواره مورد توجه فعالان صنایع ذوب جهان بوده است.

• انواع جرم سیلیسی ، قیمت جرم های نسوز
• خواص و مشخصات سیلیسیم دی اکسید
• خواص سیلیسیوم دی اکسید (SiO2)
• ترکیب شیمیایی جرم سیلیسی
• ترکیب شیمیایی جرم سیلیسی
• روش تولید جرم سیلیسی

سیلیسیم دی اکسید معمولا از طریق استخراج از معادن، استخراج از شن و ماسۀ طبیعی و تصفیۀ کوارتز به دست می آید. جرم سیلیسی آمورف از اسیدی کردن محلول های سیلیکات سدیم توسط اسید سولفوریک نیز به دست می آید.

برای تولید سیلیکون دی اکسید در آزمایشگاه می توان از طریق حرارت دادن، اکسید کردن و یا از طریق فرآیند سل-ژل تحت تاثیر کاتالیزور، محلول تترا اتیل ارتوسیلیکات (SiC8H20O4) را هیدرولیز کرده و به سیلیس تبدیل کرد.

سیلیسیم دی اکسید در چه قالب هایی در بازار پیدا می شود؟
سیلیس ته‌ نشین شده
سیلیس ته نشین شده از واکنش سیلیکات سدیم با اسید سولفوریک یا اسید کلریدریک در شرایط مشخصی تولید می شود. مهم ترین خواص این نوع سیلیس، درخشندگی بسیار بالا و تخلخل کم است.

بنابراین به عنوان پر کنندۀ ریز دانه و ضد لغزش در لاستیک خودرو و کفپوش PVC، پلی الفین، فیلم LDPE، جداسازهای ریز منفذی باتری های سربی، پخش کننده، حمل کننده و بسیاری موارد دیگر کاربرد دارد.

سیلیس کلوئیدی
سوسپانسیونی از سیلیس ریز دانه در محیط آبی است. سیلیس کلوئیدی برای کاهش اصطکاک در صنایع کاغذ و چوب، جوش دهندۀ نسوزهای فیبری، کاتالیزور و پیش مادۀ شیمیایی کاربرد دارد.

سیلیس متالورژی
این نوع سیلیس که به جرم سیلیسی معروف است، از واکنش کوارتز و کک در کورۀ قوس الکتریکی در دمای 2000 درجۀ سلسیوس تولید می شود. جرم سیلیسی متالورژی، حدود 99 تا 98 درصد سیلیسیم دارد.

از این نوع سیلیس در صنایع ذوب آلیاژهای آلومینیم، فولاد، سوپرآلیاژها، سیلیکون و مواد شیمیایی به صورت گسترده استفاده می شود. انواع دیگر از سیلیس و ترکیبات آن مانند سیلیس پخته، خرد سیلیکون، نیترات سیلیسیوم و… در بازار وجود دارند که هر یک، کاربرد های مخصوص خود را در متالورژی دارند.

کوارتز بلوری (Crystal Quartz)
نوع شفاف و خوش‌ نمای سیلیسیم دی اکسید است کمه برای تولید عدسی و لنز، جواهرسازی و از خاصیت پیزوالکتریک آن در الکترونیک استفاده می شود. کوارتز بلوری با دو ساختار کریستالی آلفا (رومبوهدرال) و بتا (هگزاگونال) یافت می شود.

فلینت (Flint)
فلینت از بلورهای بسیار ریز کوارتز، آب، کربنات کلسیم و مواد آلی تشکیل شده ‌است. فلینت به رنگ قهوه ‌ای روشن، خاکستری یا سیاه است که در اثر گرمایش و اکسیداسیون مواد آلی آن، به رنگ سفید در می ‌آید.

این شکل از سیلیسیم دی اکسید آزاد، از حل ‌شدن اسکلت سیلیسی جانوران اسفنجی در آب دریاها و سپس ته نشینی در بستر دریا به ‌وجود می آید. صنایع سرامیک، چینی و تولید مواد آسیاب کننده از مهم ترین مواردی هستند که فلینت در آن ها کاربرد دارد.